Nhiều
người dân kêu ca về tiến độ chậm chạp của gói 30.000 tỷ khiến họ khó tiếp cận
nhà ở xã hội. Trong khi đó, có một thực tế ít ai biết là một số doanh nghiệp đầu
tư xây dựng các dự án NƠXH lại đang sốt ruột khi rơi vào tình trạng dự án đã đủ
điều kiện bán hàng nhưng không bán được vì thiếu cơ sở pháp lý.
Thực
ra, tới thời điểm này hành lang pháp lý dành cho phân khúc nhà ở xã hội không
thiếu, thậm chí còn rất chi tiết với hẳn một nghị định riêng; song vấn đề là
quy định mới đã có nhưng không áp dụng được vì chưa có hướng dẫn trong khi quy
định hiện hành đã hết hiệu lực.
Từ
chỗ chỉ là một mục nhỏ trong Nghị định 71/2010/NĐ-CP, loại hình nhà ở xã hội đã
được nâng cấp lên thành Nghị định 188/2013/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày
20/11/2013. Nghị định 188 có hiệu lực từ ngày 10/1/2014 đã bãi bỏ hết những điều
khoản liên quan đến nhà ở xã hội trong Nghị định 71 (từ điều 31 đến 40 và một
phần điều 58), và đồng thời cũng bãi bỏ một loạt những nghị quyết, quyết định
liên quan đến chính sách phát triển nhà cho người có thu nhập thấp tại khu vực
đô thị.
![]() |
Dự án chung cư Tân Mai tại quận Bình Tân, một trong những dự án xin chuyển một phần sang nhà ở xã hội. Ảnh: Đình Dũng |
Vấn
đề là đã ba tháng qua kể từ ngày quy định mới có hiệu lực, Bộ Xây dựng vẫn chưa
đưa ra thông tư hướng dẫn khiến các doanh nghiệp địa ốc bối rối chẳng biết phải
làm gì. Nói như một doanh nghiệp đang làm nhà ở xã hội, “đường mới mở ra nhưng
chưa ai dám đi vì chưa thấy bảng chỉ đường; trong khi đường cũ đã bị bít lại,
khiến nhiều doanh nghiệp tiến cũng chẳng được mà lùi cũng chẳng xong”.
Công
ty cổ phần Tư vấn Thương mại Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân là một trong những doanh
nghiệp đang lâm vào tình cảnh này. Tháng 12 năm ngoái, công ty này gửi công văn
đến Sở Xây dựng Tp.HCM xin hướng dẫn các thủ tục liên quan đến việc bán nhà ở
xã hội, từ mẫu văn bản xác nhận thực trạng nhà ở đến các thủ tục, hồ sơ khách
hàng cần phải có khi mua nhà ở xã hội. Tại thời điểm đó, sở hướng dẫn dựa trên
thông tư hướng dẫn Nghị định 71, nay đối chiếu với quy định mới, những hướng dẫn
này không có giá trị khiến công ty không dám áp dụng.
Mọi
việc hiện nay đang trông chờ vào thông tư hướng dẫn với phụ lục kèm theo các mẫu
biểu của Bộ Xây dựng. “Thiếu phụ lục, chúng tôi chẳng biết nói với khách hàng
như thế nào, mà các ngân hàng và địa phương cũng không dám làm vì sợ sai”, giám
đốc kinh doanh một công ty đang làm nhà ở xã hội cho biết.
Vị
giám đốc này cũng cho biết, khác với căn hộ thương mại chủ đầu tư có dự án là
có thể bán, việc chào bán nhà ở xã hội “trần thân” hơn nhiều vì phải giải thích
cho khách hàng hiểu một rổ những quy định ràng buộc để tránh rắc rối về sau.
Người bán nhiều lúc còn thấy rối, nói gì đến người mua nhà, những người chỉ
quan tâm đến giá bán và phương thức thanh toán, không quen đọc thông tư, nghị định.
Đường
mới mở ra nhưng chưa ai dám đi vì chưa thấy bảng chỉ đường; trong khi đường cũ
đã bị bít lại, khiến nhiều doanh nghiệp tiến cũng chẳng được mà lùi cũng chẳng
xong.
Thật
ra, nếu nhìn vào chính sách hỗ trợ, phân khúc nhà ở xã hội khá an toàn về tính
pháp lý bởi các chủ đầu tư tham gia xây dựng các dự án nhà ở xã hội muốn được
giải ngân gói vay tín dụng ưu đãi thì pháp lý dự án phải hoàn chỉnh. Thứ đến là
tiến độ xây dựng các dự án vay vốn khá bảo đảm, bởi nếu không làm đúng tiến độ
Nhà nước sẽ không giải ngân.
Ngoài
ra, giá bán căn hộ cũng được khống chế, người mua không sợ mua giá cao. Nói vậy
là vì đây là loại hình nhà ở mà Nhà nước có kiểm toán, khống chế đầu vào và mức
lợi nhuận định mức của chủ đầu tư, nên giới chủ đầu tư không thể tự động tăng
giá tùy tiện. Đi kèm với những yếu tố này là chính sách ưu đãi thuế giá trị gia
tăng, và nhất là hỗ trợ lãi suất ngân hàng, không quá 6%/năm và gần đây được
kéo xuống 5%/năm. Điều này giúp người mua an tâm tính toán nguồn tài chính của
mình để trả nợ, thay vì thấp thỏm với lãi suất trồi sụt liên tục.
Lợi
thế là vậy, song các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chưa khai thác được yếu tố
này. Những rắc rối phát sinh trong thực tế dễ làm nản lòng không chỉ nhà đầu tư
mà cả những người mua nhà. Kinh nghiệm thực tế cho thấy tâm lý nhiều người vẫn
xem nhà ở xã hội giống như nhà tái định cư, chất lượng kém nên không mặn mà.
Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, tính đến hết tháng 1 vừa qua, các ngân
hàng mới chỉ giải ngân được khoảng 1.068 tỉ đồng, chiếm khoảng 3,5% tổng gói
tín dụng ưu đãi 30.000 tỉ đồng.
Đành
rằng lâu nay chuyện “chính sách luôn có độ trễ” đã thành nếp, với nhiều người
việc đủng đỉnh một vài tuần, một vài tháng cũng chẳng sao, nhưng với doanh nghiệp
khó khăn sẽ thêm chồng chất, và nhất là cơ hội kinh doanh sẽ trôi qua.
(Theo
TBKTSG)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét